Aggregate ប្រែថា ខន្ធ ៥ យ៉ាង

Aggregate

ប្រែថា ខន្ធ ៥ យ៉ាង

      ១.រូបខន្ធ(material form)

      ២.វេទនាខន្ធ(feeling)

      ៣.សញ្ញាខន្ធ(perception)

      ៤.សង្ខារខន្ធ(mental formation)

      ៥.វិញ្ញាណខន្ធ(consciousness)

ធាតុមាន ៤

      ១.ធាតុដី (solidarity)

      ២.ធាតុទឹក (fluidity)

      ៣.ធាតុភ្លើង (heat)

      ៤.ធាតុខ្យល់​ (motion)

ពាក្យគួររិះគិត

លុយគឺជាដើមចមនៃសេចក្តីអាក្រក់ទាំងឡាយ

Money is the root of all evil

លុយគឺជាបាវបម្រើដ៏ប្រសើរ តែជាចៅហ្វាយដ៏អាក្រក់

Money is the good servant but a bad master

ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធបានចែកប្រភេទមនុស្សជា​ ៤ ក្រុម

      ១.បុគ្គលដែលធ្វើល្អសម្រាប់តែខ្លួនឯង ប៉ុន្តែមិនមែនសម្រាប់អ្នកដទៃផងទេ

        ២.បុគ្គលធ្វើល្អចំពោះអ្នកដទៃ តែមិនធ្វើល្អចំពោះខ្លួនឯង

        ៣.បុគ្គលមិនធ្វើល្អចំពោះខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃ

        ៤.បុគ្គលដែលធ្វើល្អសម្រាប់តែខ្លួនឯងម្នាក់ និងចំពោះអ្នកដទៃផង

Four groups of humankind, namely

      1. One who works for his own good, but not for the good for others?

        2. One who works for the good of others, but not for his own good?

        3. One who works neither for his own good nor for the good of others?

        4. One who works for his own good as well as for the good of others?

 ឡៅ ជឺ  (Lao Tze)(ជាគ្រូជនជាតិចិន)

“ខ្ញុំបានរងទុក្ខវេទនា ព្រោះដោយសារតែខ្ញុំមានរូប, ប្រសិនបើខ្ញុំគ្មានរូបទេ តើខ្ញុំមានទុក្ខដូចម្តេចទៅ?”

លោក ចាកូស បូសមេ(Jacoh Boehme)

“ទោះបីយកភ្នំទាំងឡាយធ្វើជាសៀវភៅ ទឹកទន្លេបឹងបួរធ្វើទឹកខ្មៅ ព្រៃព្រឹក្សាធ្វើជាស្លាបប៉ាកកា ក៏មិនអាចពិពណ៌នារៀបរាប់ពីសេចក្តីទុក្ខ ដែលមាននៅក្នុងពិភពលោកនេះអស់ដែរ”។

កវីធ្វើការវិភាគពីជីវិតរបស់យើង

“សត្វមមាចហើរចូលភ្លើង មិនដឹងថាខ្លួនស្លាប់ ចំណែកត្រីស៊ីសន្ទូចក៏មិនដឹងថា ខ្លួននឹងមានគ្រោះថ្នាក់ ប៉ុន្តែយើងដឹងយ៉ាងច្បាស់នូវទោសនៃកាមគុណ យើងក៏នៅតែសសុលក្បាលចូលទៅរកវាដោយគ្មានញញើត ឪហ្ន! យើងទាំងអស់គ្នាអីក៏ភ្លើម្ល៉េះ!”

ពុទ្ធភាសិតនៅក្នុងថេរគាថាមួយ លោកសំដែងថា

“មនុស្សទាំងឡាយពិតជាមិនដឹងថា យើងកំពុងតែដេកត្រាំក្នុងគំនរទុក្ខបន្តិចសោះឡើយ ។

អជ្ឈុប្បាតជន = ជនជញ្ជក់ឈាម

លោក ជូលៀន ហ៊ុចលេ (Julian Huxley)

ជីវិត គប្បីដឹកនាំក្នុងការបំពេញកិច្ចការទាំងឡាយដែលមិនអាចរាប់បាន មានទាំងផ្នែកផ្លូវកាយ ផ្នែកផ្លូវចិត្ត ផ្នែកស្មារតី ហើយជាងនេះទៅទៀត គឹអ្វីដែលមនុស្សអាចមានសមត្ថភាពធ្វើបាន ក្នុងនោះសាមគ្គីភាព គឺជា វត្ថុសំខាន់ និងជាវត្ថុដ៏ឧត្តមបំផុត ដែលមនុស្សត្រូវតែលើកកំពស់ ។

ពាក្យដ៏មានតម្លៃ

រូបរាងកាយរបស់មនុស្ស ប្រែក្លាយទៅជាធូលីមែន ប៉ុន្តែ

កិត្តិយសកេរ្តិ៏ឈ្មោះ របស់គាត់មិនសាបសូន្យឡើយ ។

ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់សំដែងថា

វត្ថុស័ក្តិសិទ្ធិណាមួយប្រសើរជាងមនុស្សបរិសុទ្ធមិនមានឡើយ

មនុស្សអាចលើកតម្កើនខ្លួនគាត់ឲ្យខ្ពស់ហួសពីលក្ខណៈបុគ្គលបាន តែគាត់មិនអាចលើកំពស់ខ្លួនគាត់ឲ្យហួសពីច្បាប់ និង ចរិតលក្ខណៈរបស់គាត់បានឡើយ ។

អំពើអមនុស្សធម៌របស់មនុស្ស បណ្តាលឲ្យមនុស្សទទួលទុក្ខរាប់មិនអស់ ។

ពាក្យថា “និព្វាន” មកពី (និ+ វា + យុ) ប្រែថា “ធម្មជាតិដែលចេញចាកតណ្ហា ឬធម្មជាតិជាគ្រឿងរំលត់នៃទុក្ខ,

វិ. វានតោ និក្ខន្តំ = និព្វានំ, និព្វាតិ ឯតេនាតិ វា = និព្វានំ ។

បទានុក្រម ៣៦០